Beslist een 16-jarige zelfstandig over diens verblijfplaats?

Nee, een jeugdige kan niet zelfstandig beslissen over diens verblijfplaats. De ouder(s) met gezag beslissen over de verblijfplaats van de jeugdige tot de jeugdige meerderjarig is. Hoe verhoudt zich dit nu tot de bevoegdheid van een jeugdige van 16 jaar om zelfstandig te beslissen over jeugdhulp, onderzoek, behandeling of begeleiding?

Ouder(s) met gezag zijn verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van de jeugdige. Daaronder valt bijvoorbeeld het beheer van financiën en eigendommen van de jeugdige. Ook is de ouder met gezag de wettelijk vertegenwoordiger van de jeugdige. Ouders bepalen ook de verblijfplaats van de jeugdige. Het burgerlijk wetboek gaat er vanuit dat de woonplaats van de jeugdige bij de ouder(s) met gezag is.

Ouders hebben deze bevoegdheden tot de jeugdige meerderjarig wordt, of als de rechter of wet anders bepaalt. Zo zegt bijvoorbeeld de AVG dat een jeugdige vanaf 16 jaar zelf kan beslissen over de verwerking van diens persoonsgegevens en de Jeugdwet en WGBO geven aan dat een jeugdige vanaf 16 jaar zelf toestemming kan geven voor (jeugd)hulp.

Als vrijwillige jeugdhulp tevens inhoudt een wijziging van verblijfplaats, zoals bij begeleid wonen, vrijwillige plaatsing in een gezinshuis of pleeggezin, kamertraining of een opname, dan is voor de wijziging van verblijfplaats toestemming nodig van de ouder(s) met gezag. Op deze bevoegdheid van de ouders kan een pedagoog géén uitzondering maken met de uitzondering van ‘handelen als goed pedagoog’.

Wijziging van verblijfplaats zonder toestemming van ouders kan alleen door een uitspraak van de rechter. Als ouders het bijvoorbeeld niet met elkaar eens zijn over de verblijfplaats van de jeugdige, dan kan een of beide ouders de rechter om een uitspraak vragen. Een ander voorbeeld is een machtiging van de rechter om een jeugdige uit huis te plaatsen als er sprake is van een ondertoezichtstelling.