NVO Nieuws
26-11-2025
NVO Storytellers Podcast: Mentale gezondheid bij jongeren: hoe de school het verschil kan maken
In de tiende aflevering van de NVO Storytellers Podcast gaat gespreksleider Gerhard van Cappellen in gesprek met orthopedagoog Martine de Bruijn en hoogleraar Susan Branje. Samen verkennen zij wat het betekent om jong te zijn in een tijd van volle klassen, sociale media en hoge verwachtingen – en hoe school een plek kan zijn waar jongeren zichzelf leren kennen.
Het gaat op school niet alleen om leren
Martine opent met het verhaal van Alex, een brugklasser die al snel vastloopt. Hij is druk, onrustig en soms boos. Tijdens een toets escaleert het: hij loopt vast, wordt agressief en moet uit het lokaal worden gehaald. Martine ziet hoe groot de impact is: “Op hem, op de klas én op de betrokken docenten.” In de periode die volgt kijken ouders, school en Alex samen naar wat haalbaar is. De dagen worden aangepast, de medicatie wordt herzien en uiteindelijk kiest Alex zelf voor een lager niveau. “Daar zaten zijn vrienden, en dat was voor hem een belangrijke factor.” Het gaat niet alleen om leren, benadrukt Martine, maar om erbij horen, rust ervaren en genoeg energie overhouden.
Adolescentie bepalend voor identiteit
Susan plaatst de casus in het perspectief van de adolescentie. De overstap naar het voortgezet onderwijs is volgens haar ingrijpend: jongeren gaan van oudste naar jongste, komen in een grotere sociale wereld terecht en maken tegelijk lichamelijke en emotionele veranderingen door. Dat maakt deze fase ook zo bepalend voor wie je wordt. “Identiteit is niet iets wat vaststaat; het is een levensverhaal dat je over jezelf vormt,” zegt ze. Jongeren zoeken uit wie ze zijn en laten in verschillende contexten – thuis, bij vrienden, op sport, in de klas – verschillende kanten van zichzelf zien. In haar onderzoek ziet Susan dat de rol van ouders én leeftijdsgenoten hierin groot is: wie je tegenkomt, bepaalt mede wie je wordt. Tegelijkertijd kan school onveilig voelen wanneer jongeren het idee hebben dat ze afwijken of niet mee kunnen komen: “Ze kunnen het gevoel hebben dat de hele school ziet wat er gebeurt.”
Foto: van links naar rechts: Martine de Bruijn, Gerhard van Cappellen en Susan Branje.
Deze podcastserie maakt deel uit van de activiteiten van de NVO Storytellers. De NVO Storytellers zetten zich in om kwesties op de maatschappelijke agenda te zetten die kwetsbare groepen raken. Storytellers gebruiken hun expertise als (ortho)pedagoog om deze kwesties te duiden en oplossingen aan te dragen. Dit doen ze via opinieartikelen, sociale media, netwerkgesprekken met politici en nu dus ook via een podcast.
