Logavak: Masterclass Focus op jeugdbescherming en jeugdhulp

In de jeugdbescherming en de jeugdzorg gaat het vaak om huiselijk geweld door vaders en andere mannelijke verzorgers. Toch richt de hulpverlening zich vaak als vanzelfsprekend op de moeder

Dwingende controle (intieme terreur) van de ene partner door de andere wordt in het veld vaak niet herkend en daarmee ook niet wat het gevolg daarvan is voor het ouderschap van beiden. Pas als dwingende controle uiteindelijk escaleert tot femicide worden we tijdelijk wakker. Maar tijdens de vaak lange weg daarnaartoe houden we moeders als vanzelfsprekend verantwoordelijk voor het welzijn van de kinderen en vaders niet of veel minder ook al schaadt hij zowel zijn eigen ouderschap als dat van zijn (ex)vrouw.

Huiselijk geweld en kindermishandeling worden vaak als aparte problemen gezien met verschillende benaderingen en interventies. We houden de veroorzaker van het geweld vooral via het strafrecht verantwoordelijk en niet (ook) via de jeugdbescherming of familierechter. Zonder inbedding in bredere zorg en veiligheid gaat het strafrecht voorbij aan het feit dat de veroorzaker van het geweld ook een ouder is en biedt het hem weinig mogelijkheden een betere vader te worden. De justitiële normstelling is zwak als het effect van een aangifte op zich is in de praktijk beperkt blijkt. Zonder aansluiting bij zorg spreekt het vrouwen die niet willen dat hun partner strafrechtelijk wordt vervolgd, zeker niet aan. Aangifte kan bovendien discriminatie en uitsluiting van minderheidsgroepen versterken als uitsluitend de politie de instantie is die intervenieert bij huiselijk geweld.
Alle partijen neigen het huiselijk geweld te zien als terugkerende incidenten (het is weer misgegaan) in plaats van als een patroon dat zorgt voor structurele (dus niet incidentele want altijd aanwezige) onveiligheid voor alle gezinsleden.

Er is daarom volgens onder meer Katinka Lünnemann van het Verwey-Jonker Instituut in Nederland grote behoefte aan een meer holistische en geïntegreerde benadering met een meer gemeenschappelijke taal die zowel de veiligheid van kinderen als de dynamiek van huiselijk geweld in ogenschouw neemt en die gendersensitief is.

Mandel laat zich in zijn benadering van huiselijk geweld leiden door twee principes die een meer integrale aanpak en het ontstaan van een gemeenschappelijke taal in Nederland kunnen ondersteunen:

• Maak het patroon van het geweld van de veroorzaker zichtbaar.
• Documenteer het nauwkeurig en doe hetzelfde met het beschermende gedrag van de andere ouder.

In deze masterclass gericht op professionals werkzaam in de proeftuinen van het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming en de partner organisaties (lokale teams, Veilig Thuis, Raad voor de Kinderbescherming en de Gecertificeerde Instelling voor jeugdbescherming) laat David Mandel zien hoe zijn gedachtengoed (het Safe & Together Model) een verdieping kan zijn van de visie Gefaseerd Samenwerken voor Veiligheid (GSV) en de huidige praktijk kan helpen te verbeteren. De masterclass legt de nadruk op zowel het veilig bij elkaar houden van kinderen met de beschermende ouder als het tegelijkertijd werken met de veroorzaker van het geweld in zijn rol als ouder. De masterclass biedt daartoe praktische handvatten en verkent verbanden met het handelingskader dat in ontwikkeling is binnen het Toekomstscenario.

Zie ook de Inleiding van het Jaarcongres Huiselijk Geweld voor meer achtergrondinformatie. Huiselijk geweld: 'Moeders verantwoordelijk, vaders niet?’

Deelnemers leren hoe ze hulp en expertise bij huiselijk geweld, middelenmisbruik en geestelijke gezondheidszorg beter kunnen integreren in de Nederlandse multidisciplinaire netwerkzorg, waarin professionals integrale hulpverlening bieden aan gezinnen die met meerdere uitdagingen worden geconfronteerd, waaronder gezinnen uit diverse migrantengemeenschappen.