Wanneer kan/mag/moet je jouw beroepsgeheim doorbreken?

De basis regel is dat er toestemming nodig is voor het doorbreken van je beroepsgeheim. Maar er zijn ook situaties dat toestemming niet gevraagd kan worden of niet wordt verkregen, maar ook situaties dat geen toestemming hoeft te worden gevraagd. Onderstaand zetten we de mogelijkheden op een rijtje.

Anoniem een casus bespreken

Allereerst is het goed te weten dat anoniem een casus bespreken altijd mogelijk is. Het is van belang dat de pedagoog zich daarbij realiseert dat anoniem niet alleen betekent ‘geen namen noemen’, maar dat de gegevens die worden gedeeld niet herleidbaar zijn tot die persoon. Als iedereen weet over wie wordt gesproken bij een casusbespreking, dan is dat niet anoniem - ook al worden geen namen genoemd.

Het beroepsgeheim geldt niet jegens:

• de waarnemer/vervanger van de pedagoog
• de wettelijk vertegenwoordiger van de cliënt
• degene die betrokken is bij de uitvoering van dezelfde hulp aan dezelfde cliënt (direct betrokken bij de uitvoering van het behandel- of begeleidingsplan)

Er hoeft in deze situaties dus geen toestemming te worden gevraagd voor het verstrekken van informatie. Hierbij geldt als uitgangspunt dat niet meer informatie verstrekt dan noodzakelijk en voldoende dat de ander zijn taak kan uitvoeren.

Meldrecht

Meldrecht voor het verstrekken van informatie aan:

• Veilig Thuis voor het melden van (een vermoeden van) kindermishandeling of huiselijk geweld. Doorloop daarbij de stappen van de meldcode en hanteer het wegingskader. Voor meer informatie over het gesprek met ouders zie Meldrecht veilig thuis en het gesprek met ouders en Wat als Veilig Thuis informatie wil over de behandeling van een ouder of kind;
• Raad voor de Kinderbescherming. Zie voor meer informatie: Ben je verplicht om informatie te delen met een onderzoeker van de raad voor de kinderbescherming in het kader van een raadsonderzoek;
• Verwijsindex Risicojongeren. Zie voor meer informatie: De verwijsindex risicojongeren VIR wat mag je als pedagoog wel en niet;
• Gezinsvoogd die belast is met de uitvoering van een ondertoezichtstelling (OTS). Zie voor meer informatie: Altijd toestemming nodig voor informatie delen met jeugdbeschermergezinsvoogd.

Wettelijke meldplicht

Wettelijke meldplichten zijn vooral gericht jegens artsen die bijvoorbeeld een meldplicht hebben bij onnatuurlijk overlijden of infectieziekten. De pedagoog zal dan ook met name in de samenwerking met andere hulpverleners hier zijdelings bij betrokken zijn. Een meldplicht die de pedagoog wel heeft is bijvoorbeeld het melden van datalekken op basis van de AVG. Dat zal voor pedagogen in loondienst een interne melding bij de privacy officer of functionaris gegevensbescherming zijn. Voor de zelfstandige pedagoog kan dit een melding zijn bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Een dergelijke melding kan bijvoorbeeld gaan over onbevoegde toegang tot het dossier. > Meer informatie

Conflict van plichten

Maar wat als geen van de bovengenoemde situaties speelt en de pedagoog een conflict ervaart tussen de plicht op te zwijgen en de plicht om het beroepsgeheim te doorbreken? Dan is soms informatieverstrekking zonder toestemming toch mogelijk. van belang is dat de pedagoog dan een zorgvuldige afweging maakt. Zie voor meer informatie: Hoe deel je zorgvuldig informatie op basis van een conflict van plichten.

In al deze situaties is het van belang dat de pedagoog een zorgvuldige eigen afweging maakt en niet meer informatie verstrekt dan noodzakelijk. Neem bij twijfel of ter controle van je zorgvuldige afweging contact op met de beroepsethisch adviseur van de NVO tijdens het spreekuur Beroepsethiek, iedere maandag en donderdag van 09.30 - 12.30 uur: 030 - 232 24 07, toets 2 of per mail via vragenberoepsethiek@nvo.nl.