Hoe krijg ik als orthopedagoog meer zeggenschap om m’n werk naar eigen vakinhoudelijk inzicht in te richten?
Jij bent als orthopedagoog samen met je werkgever verantwoordelijk voor het leveren van goede en verantwoorde zorg, dat is vastgelegd in onder meer de Wet kwaliteit geschillen in de zorg (Wkkgz) en de Jeugdwet. Daarbij wordt ook expliciet genoemd dat je als hulpverlener wordt geacht te werken conform je professionele standaard. Als pedagoog heb je vanwege jouw eigen verantwoordelijkheid voor de zorg ruimte nodig voor een juiste invulling van je vak. Hoe zorg je daarvoor?
Vanwege de verantwoordelijkheid van de werkgever voor het leveren van goede en verantwoorde zorg hoort hij er ook voor te zorgen dat je kunt werken conform je professionele standaard. De professionele standaard bestaat uit wet- en regelgeving, beroepscode, richtlijnen en tuchtrechtuitspraken. Het werken conform je professionele standaard is een wettelijke verplichting die is vermeld in verschillende wetgeving zoals de Wkkgz, WGBO, Jeugdwet en WMO 2015. Je bent gezamenlijk dus verantwoordelijk voor het leveren van goede en verantwoorde zorg. Daarom is het belangrijk om met je werkgever het gesprek aan te gaan over die gedeelde verantwoordelijkheid. Wat verstaat je werkgever daaronder en wat heb jij nodig om te kunnen werken conform de professionele standaard.
Bij jouw eigen professionele verantwoordelijkheid hoort dat je de vrijheid hebt (autonomie) om binnen de professionele standaard besluiten te nemen en soms ook om daar beargumenteerd van af te wijken. Instructies en protocollen van de werkgever moeten rekening houden met de voor jou geldende professionele standaard en de professionele autonomie die daarbij hoort. Bij deze verantwoordelijkheid hoort overigens ook dat je zorgt dat je beschikt over de juiste diploma’s en registraties om je werk te mogen doen en de juiste bekwaamheid om je werk goed te kunnen doen. Bijvoorbeeld door het bijhouden van je bekwaamheid en registraties. Je werkgever behoort je daarbij te faciliteren, dus ook van belang om het gesprek te voeren over benodigde deskundigheidsbevordering. Op individueel niveau, maar wellicht ook breder, bijvoorbeeld bij het invoeren van een nieuwe werkwijze of het wijzigen van de cliëntendoelgroep.
Vaak is het verstandig om zo’n gesprek voor te bereiden met collega professionals. Zodat je met een gedeeld professioneel standpunt komt. Ga het gesprek vooral aan vanuit de gedachte van een gedeelde verantwoordelijkheid voor de zorg voor cliënten. Voorkom dat je in een patstelling terecht komt. Je werkgever heeft namelijk niet alleen te maken met het werken conform de professionele standaard, maar ook met de huidige uitdagingen wat betreft beperkingen in financiën en personeel. Hoe kun je het samen toch zo goed mogelijk doen en ervoor zorgen dat jullie gezamenlijk goede en verantwoorde zorg leveren? Wat is de droom en waar ligt de grens van wat nog verantwoord is? En hoe kunnen jullie elkaar binnen die kaders vinden?